Her
anne ve baba adayının gebeliğin başından bebeğin ilk kucaklanmasına kadar
kafalarında aynı soru işareti vardır: "Acaba bebeğim iyi mi? "
Anne
adayları bebeklerini ilk kucaklarına aldıklarında genellikle ilk yaptıkları
vücudunu ayrıntılı olarak incelemek ve parmaklarını saymaktır. Elbette sağlıklı
bir bebeğe sahip olmak hepimizin isteğidir.
Bebeğin
sağlıklı olduğu en iyi doğumdan sonra anlaşılır. Ancak günümüzde bebeğin sağlıklı
olduğunun ya da müdahale gerektiren bir "hastalığının" olduğunun
doğum öncesinde belirlenmesi mümkündür.
"Doğum
öncesi tanı yöntemleri" bebekte yapısal, genetik, işlevsel bazı
kusurları ortaya çıkarabilir.
Tanısı
konan hastalığın niteliğine ve gebeliğin büyüklüğüne bağlı olarak ailenin
kararıyla gebeliğin sonlandırılması ileride aile ve toplum açısından ciddi
problemler doğurabilecek bir canlının dünyaya gelmesini engeller (Down
sendromu gibi).
Yaşamla
bağdaşmayan bir anomali saptandığında gebeliğin bitimi beklenmeden sonlandırıması
anne adayını gereksiz yere gebeliği devam ettirmekten kurtarır (anensefali
(bebeğin beyin dokusunun olmaması) gibi).
Doğum
öncesinde bebekte saptanan bazı yapısal kusurlar, bebek doğduktan sonra
daha hızlı ve etkili önlem alınmasını sağlayabilir (bebeğin özel koşullarda
doğmasının ve naklinin sağlanması omfalosel için çok önemlidir).
Doğum
öncesi tanı yöntemleri uterus içinde "sıkıntıda" olan bebeği
saptayabilir. Fetal iyilik halini değerlendiren testlerle tanınabilen bu
durumlara müdahale bebeğin beyin ve diğer organlarının hasar görmesini
engelleyebilir (fetal distres).
Prenatal
tanının faydaları burada saymakla bitmez. Son zamanlarda tanıya ek olarak
intrauterin tedavi de giderek yaygınlaşmaya başlamıştır. Bu sayede idrar
yollarına ait bazı tıkanıkları gidermek ve bebekte varolan bazı aritmi (düzensiz
kalp atımı) türlerini anne adayına verilen ilaçlarla tedavi etmek mümkün
olmaktadır.
Unutulmaması
gereken nokta bebeğin sağlık durumunun bu tanı yöntemleriyle asla %100
belirlenemeyeceği ve en iyi göstergenin doğum sonrası değerlendirme olduğudur.
Hatta bazı durumlarda doğum sonrası normal görünen bebeklerde bile yıllar
sonra doğum öncesi döneme atfedilen kusurlar çıkabilmektedir (bebekte yıllar
sonra ortaya çıkan spastisite ve bazı kan ve metabolizma hastalıkları
gibi).
Prenatal tanı tıbbın en hızlı gelişen dallarından biridir ve
bu liste büyük ihtimalle bundan birkaç yıl sonra bile çok daha genişlemiş
olacaktır.
|